Γλώσσα

Βιδιανό ποικιλία

Βιδιανό
Λευκή ποικιλία σταφυλιού από την Κρήτη

#Vidiano

Παλιά γηγενής ποικιλία, γνωστή και ως “Αβιδιανό”. Κλήματα από Βιδιανό βρισκόταν διάσπαρτα ανάμεσα σε άλλες ποικιλίες, σε παλιούς αμπελώνες της Κρήτης. Είναι ζωηρή και παραγωγική ποικιλία, ανθεκτική στους καύσωνες και όψιμη στις Δαφνές. Το Βιδιανό μας δίνει κρασιά με πλούσια φρουτώδη αρώματα, γεμάτο σώμα και ισορροπημένη οξύτητα. Τα δυνατά σημεία του Βιδιανού είναι ο όγκος του, η δυναμική παλαίωσης και η εκπληκτική εξέλιξή του στο χρόνο. Τρία χαρακτηριστικά που το κάνουν μοναδικό, μιας και είναι λίγες οι ποικιλίες στην Ελλάδα που έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά.

Η ιστορία της ποικιλίας
Βιδιανό

Κατά μία εκδοχή, το Βιδιανό καλλιεργούνταν στο Νομό Ηρακλείου και το όνομά του προέρχεται από το χωριό Αβδού. Έπειτα, πρόσφυγες από το Αβδού μετοίκησαν στο χωριό Αβδανίτες κι έτσι μετέφεραν το Βιδιανό στο Νομό Ρεθύμνου.
Μια άλλη εκδοχή, ίσως και η πιο αξιόπιστη για την προέλευση της ποικιλίας Βιδιανό, είναι ότι προέρχεται από το Νομό Ηρακλείου. Οι Vido (Βιδών), παλιά οικογένεια Ενετών πατρικίων, αναφέρονται σε έγγραφα του 1249 ως κάτοικοι Χάνδακα (Ηρακλείου) και κατείχαν φέουδα στο νομό Λασιθίου. Η σημερινή Μονή Βιδιανή που βρίσκεται στη βορειοδυτική μεριά του οροπεδίου Λασιθίου είναι κτισμένη πάνω στο «metochio di Vidi» ή «Vidiano», το παλιό μετόχι αυτής της οικογενείας.
Μια τρίτη εκδοχή είναι ότι το Βιδιανό κατάγεται από το νομό Ρεθύμνης.
Ως το τέλος του 20ου αιώνα, είχε πραγματικά ξεχαστεί η ποικιλία.
Υπήρχαν διάσπαρτα κλήματα στα παλιά αμπέλια, ανάμεσα σε άλλες ποικιλίες, σε όλο το νομό Ηρακλείου. Καλλιεργούνταν, επίσης, και στην περιφέρεια Λασιθίου, στην περιοχή που βρίσκεται Ιερά Μονή Παναγίας Βιδιανής.
Χάρη στο έντονο ενδιαφέρον των οινοποιών της Κρήτης, αναζητήθηκαν και βρέθηκαν αυτόριζα κλήματα στην περιοχή του Ρεθύμνου και έτσι η ποικιλία αναβίωσε και αναπτύχθηκε με μονοποικιλιακούς αμπελώνες.
Μετά την εμφάνιση της φυλλοξήρας η καλλιέργεια της ποικιλίας με αυτόριζα πρέμνα περιορίστηκε και έκτοτε η χρήση των αμερικάνικων υποκειμένων είναι υποχρεωτική.

Για δεκαετίες, φυτά από Βιδιανό βρισκόταν διάσπαρτα ανάμεσα σε άλλες ποικιλίες. Όμως είχε δώσει το στίγμα του και πολλοί οινοποιοί γνώριζαν ότι η ποικιλία αυτή έχει πολύ καλό δυναμικό. Πραγματικά άξιζε να αυξηθούν οι εκτάσεις καλλιέργειάς του.

Καλλιέργεια αμπελώνα ποικιλίας Βιδιανό

Καλλιεργείται κυρίως στο νομό Ηρακλείου αλλά και στο νομό Ρεθύμνης, στην Κρήτη. Η συνολική καλλιέργεια στο νησί είναι περίπου 1500-2000 στρέμματα αμπελώνων.

Το Βιδιανό προτιμά μέτριας γονιμότητας εδάφη, ασβεστούχα με πλάγια κλίση και καλή αποστράγγιση.
Το έδαφος της περιοχής των Δαφνών χαρακτηρίζεται από μέσης σύστασης έως αργιλοπηλώδες. Είναι πλούσιο σε ανθρακικό ασβέστιο σε ποσοστό που ξεπερνά το 40%. Η παρουσία ανθρακικού ασβεστίου εξουδετερώνει την οξύτητα του εδάφους, με το pH να κυμαίνεται από 7 έως 8,5, που είναι ιδανικό για την απορρόφηση των περισσοτέρων ιχνοστοιχείων από το φυτό. Το ανθρακικό ασβέστιο βελτιώνει, επίσης, τη δομή του εδάφους, εξασφαλίζοντας καλή στράγγιση και καλή θερμοκρασία. Αυτά τα χαρακτηριστικά του εδάφους συμβάλουν στην καλή φαινολική και τεχνολογική ωρίμανση των σταφυλιών και συνεπώς στην παραγωγή κρασιών με πλούσια δομή και όγκο, ένταση στο χρώμα και ισορροπημένη οξύτητα.

Το Βιδιανό είναι ανθεκτικό στην ζέστη και την ξηρασία, διατηρώντας σε άριστο βαθμό τον αρωματικό του χαρακτήρα.
Οι αμπελώνες της περιοχής των Δαφνών βρίσκονται βορειοανατολικά του Ψηλορείτη.
Το ανάγλυφο της ευρύτερης περιοχής σχηματίζεται από περίπου 3 κύριες λοφοσειρές, σχεδόν παράλληλες μεταξύ τους, που εκτείνονται από το βόρειο τμήμα του νομού προς το νότο, με υψόμετρο 300-500μ.
Στις πλαγιές αυτών των λοφοσειρών είναι φυτεμένα τα αμπέλια των Δαφνών, με ανατολικό ή δυτικό προσανατολισμό κατά κύριο λόγο.
Οι επιμήκεις κοιλάδες που σχηματίζονται ανάμεσα στις λοφοσειρές διοχετεύουν σαν φυσικά κανάλια τον δροσερό αέρα από το κρητικό πέλαγος προς το κέντρο του νομού, διατηρώντας τη θερμοκρασία σε πολύ καλά επίπεδα το καλοκαίρι. Οι βροχοπτώσεις είναι σπάνιες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, έτσι τα φυτά και τα σταφύλια παραμένουν υγιή.
Σε αυτό το μοναδικό μικροκλίμα που περιγράφουμε παραπάνω, οφείλεται η καλλιέργεια του αμπελιού στην περιοχή για τόσους αιώνες από την εποχή της Ενετοκρατίας, από τον 13ο ως τον 17ο αιώνα.

Μέτρια ανθεκτική ποικιλία στον περονόσπορο, αλλά εμφανίζει μεγάλη ευαισθησία στο ωίδιο και την ευδεμίδα.

Κλάδεμα Βιδιανού

Σχετικά με την καλλιέργεια του Βιδιανού, συνεχώς πειραματιζόμαστε και προσπαθούμε να βρούμε τον καλύτερο τρόπο κλαδέματος. Παλαιότερα κλαδεύαμε σε διπλό κορδόνι Royat με κεφάλι με 2 μάτια, αλλά είχε παρατηρηθεί ανομοιομορφία στην παραγωγή, δηλαδή άλλα κεφάλια παρήγαγαν πολλά σταφύλια και άλλα καθόλου.
Τελευταία, εφαρμόζουμε μακρύ κλάδεμα Guyot, που διορθώνει αυτή την ανισορροπία, με αποτέλεσμα να έχουμε ελεγχόμενη παραγωγή και σε ποιότητα και σε ποσότητα.

Είναι χαρακτηριστικό της ποικιλίας Βιδιανό τα πρώτα χρόνια να δίνει μεγάλες παραγωγές και όσο αυξάνεται η ηλικία του αμπελώνα να ισορροπεί σε μικρότερες παραγωγές. Γενικά, οι αποδόσεις ανά στρέμμα της ποικιλίας είναι υψηλές, αλλά στους δικούς μας αμπελώνες κρατούμε την παραγωγή έως 1000kgr/στρέμμα.
Το βάρος του σταφυλιού είναι μέτριο προς μεγάλο και το βάρος της ράγας μικρό. Η περιεκτικότητα του γλεύκους σε σάκχαρα είναι μεγάλη, ενώ η περιεκτικότητα σε οξέα είναι μέτρια έως υψηλή.
Το μεγάλο πλεονέκτημα του Βιδιανού στις Δαφνές είναι ότι ωριμάζει πλήρως σε σάκχαρα και αρωματικά στοιχεία, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει μεγάλη συμπύκνωση.

Οι αμπελώνες από την ποικιλία Βιδιανό φυτεύονται με πυκνότητα περίπου 350-400 φυτά ανά στρέμμα και καλλιεργούνται σε γραμμικά σχήματα, σε αποστάσεις 1,10μ. x 2,5μ.

Αμπελογραφική περιγραφή ποικιλίας Βιδιανό

Κορυφή: λευκοπράσινου χρώματος με ερυθρή παρυφή, ανοιχτή και χνοώδης.
Φύλλο: ωχροπράσινου χρώματος με χαλκόχροα σημεία, αραχνοϋφές έως χνοώδες επάνω και βαμβακώδες κάτω.

Σχήμα-Μέγεθος: μετρίου μεγέθους, πεντάκολπο, πενταγωνικό έως ελαφρώς σφηνοειδές σχήμα.
Έλασμα: παχύ, κυματώδες, αραχνοϋφές επάνω και χνοώδες κάτω.
Μισχικός κόλπος: μετρίου βάθους, κλειστός με ελαφρά επικαλυπτόμενα χείλη και σχήμα βάσης U.
Νευρώσεις: λείες, κατά τόπους αραχνοϋφείς επάνω, μεταξώδεις κάτω.
Οδόντες: μικροί έως μέτριοι, ανισομεγέθεις, κυρτοί, σε τρεις σειρές
Μίσχος: μέτριος, παχύς, αραχνοϋφής, περίπου ίσος με την κύρια νεύρωση.

Είναι κωνικού ή κυλινδρικού σχήματος, μετρίου έως μεγάλου μεγέθους, μετρίου έως μεγάλου μήκους, με αρκετά μεγάλη πυκνότητα και πολλές ράγες. Ο μίσχος του σταφυλιού έχει μέτριο ύψος και είναι μέτρια ξυλοποιημένος.

Οι ράγες της ποικιλίας Βιδιανό είναι μετρίου μεγέθους, με ελλειψοειδές σχήμα. Ο φλοιός της ράγας είναι παχύς, ανθεκτικός και έχει χαρακτηριστικό πρασινοκίτρινο χρώμα. Η σάρκα της ράγας είναι μαλακή, πολύ γλυκιά, με ιδιαίτερα λεπτό άρωμα. Το μήκος του ποδίσκου της ράγας είναι μέτριο, ενώ αποκολλάται σχετικά δύσκολα από τη ράγα.

Τα γίγαρτα είναι δύο ανά ράγα, απιοειδή, μεγάλα με πολύ κοντό ράμφος.

Οι κληματίδες είναι ελλειπτικού σχήματος σε εγκάρσια τομή και έχουν κόκκινο-καφέ χρώμα.
Η αμπελογραφική περιγραφή βασίστηκε στο βιβλίο “The Cretan Grapes” των Μανόλη και Μαριτίνας Σταυρακάκη.

Φαινολογικά Στοιχεία
Αμπελώνα Βιδιανού

Το έδαφος και οι κλιματικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή επηρεάζουν με καθοριστικό τρόπο τα φαινολογικά στάδια της ποικιλίας. Στις Δαφνές έχουμε παρατηρήσει γενικά τα παρακάτω:
• Βλάστηση: 10-20 Μαρτίου
• Πλήρης βλάστηση: 2ο δεκαήμερο Απριλίου
• Έναρξη άνθησης – πλήρης άνθηση: 15-20 Μαΐου
• Έναρξη ωρίμανσης: 3ο δεκαήμερο Αυγούστου – 1ο δεκαήμερο Σεπτεμβρίου

Τεχνολογικοί χαρακτήρες γλευκούς απο Βιδιανό πλήρους ωρίμανσης

• Σάκχαρα: 210 – 250g/L
• Ολική οξύτητα : 6,0 – 7,0 g/L
• Ενεργός Οξύτητα pH: 3,2 – 3,4

Το μυστικό για ένα μεγάλο Βιδιανό είναι η καλή ωρίμανση!

Η Ελληνική νομοθεσία για την ποικιλία Βιδιανό

Η ποικιλία Βιδιανό ανήκει στις συνιστώμενες οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου που μπορούν να καλλιεργηθούν στο αμπελουργικό διαμέρισμα της Κρήτης. Έτσι, οι οίνοι από Βιδιανό χαρακτηρίζονται ως ΚΡΗΤΗ Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (Κρήτη Π.Γ.Ε.).
Επίσης, ανήκει στις επιτρεπόμενες οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου στα διαμερίσματα Β. Αιγαίου, Θράκης, Μακεδονίας και Πελοποννήσου.

Τα χαρακτηριστικά του οίνου από Βιδιανό

Ένα φρέσκο Βιδιανό ξεκινάει από πολύ ανοικτό χρυσαφί χρώμα που στην πορεία του χρόνου θα εξελιχθεί στο χρώμα του χρυσού.
Το πολύπλοκο αρωματικό μπουκέτο συνδυάζει, μοναδικά, λευκά άνθη εσπεριδοειδών με ώριμα βερίκοκα και ροδάκινα, ενώ νύξεις αρωματικών βοτάνων όπως χαμομήλι και τίλιο διακρίνονται στο φόντο, για να καταλήξει με μια σαγηνευτική ορυκτότητα όταν παλαιώσει.
Στο στόμα κυριαρχούν τα ίδια αρώματα πυρηνόκαρπων, ενώ η τραγανή οξύτητα της νιότης ισορροπείται από το γεμάτο σώμα. Η επίγευση είναι μακρά και φρουτένια. Η εξέλιξή του στο χρόνο είναι συναρπαστική, καθώς τα φρέσκα φρουτώδη αρώματα εξελίσσονται σε βούτυρο, νότες κεριού, πυκνό βερίκοκο, πεπόνι, τσακμακόπετρα, όλα χαρακτηριστικά της ποικιλίας.
Η δυνατότητά του να εξελίσσεται αρωματικά στο χρόνο και η έντονη οξύτητα σε συνδυασμό με το γεμάτο σώμα, του δίνουν τη δυνατότητα να παλαιώσει τουλάχιστον για 5 χρόνια όταν έχει οινοποιηθεί σε δεξαμενή, ενώ αν του προσδώσουμε την δύναμη των τανινών, με οινοποίηση σε βαρέλι, μπορεί να παλαιώσει έως και μια δεκαετία.

Η πολυδυναμικότητά του, η πολυπλοκότητά του, ο χαρακτήρας αλλά και η φινέτσα του δίκαια έχουν καταστήσει το Βιδιανό ως την εκλεκτότερη λευκή ποικιλία του Κρητικού αμπελώνα και μια από τις σπουδαιότερες λευκές ποικιλίες της Ελλάδος.

ΚΡΑΣΙΑ ΔΟΥΛΟΥΦΑΚΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΒΙΔΙΑΝΟ

Δάφνιος Λευκός

  • 100 % Βιδιανό
  • Ξηρός οίνος
  • Οινοποίηση σε δεξαμενή

Προτάσεις σερβιρίσματος & Γευστικών συνδιασμών

Άσπρος λαγός Λευκός

  • 100 % Βιδιανό
  • Ξηρός οίνος
  • Ζύμωση σε βαρέλι

Προτάσεις σερβιρίσματος & Γευστικών συνδιασμών

Αφρώδης Δουλουφάκη

  • 100 % Βιδιανό
  • Αφρώδης οίνος
  • Champenoise Method

Προτάσεις σερβιρίσματος & Γευστικών συνδιασμών

Amphora Βιδιανό

  • 100 % Βιδιανό
  • Φυσικός οίνος
  • Οινοποίηση σε πήλινο αμφορέα

Προτάσεις σερβιρίσματος & Γευστικών συνδιασμών

Σερβίρισμα Βιδιανού

Όπως όλα τα λευκά κρασιά, το Βιδιανό σερβίρεται δροσερό. Το καλύτερο εύρος θερμοκρασίας είναι 9-12°C.

Ταίριασμα Βιδιανού με φαγητό

Οι προτάσεις γευστικών συνδυασμών είναι σωστές μόνο αφού λάβουμε υπόψη τον ιδιαίτερο χαρακτήρα κάθε κρασιού.

Κριτικές απο έγκυρους οινοκριτικούς

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ © ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ ΔΟΥΛΟΥΦΑΚH
ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΕΠΙΘΥΜΕΙΤΕ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΑΝΑΦΟΡΑ ΜΕ ΣΥΝΔΕΣΜΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ.