Γλώσσα

Κοτσιφάλι ποικιλία

Κοτσιφάλι
Ερυθρή ποικιλία σταφυλιού από την Κρήτη

#Kotsifali

Η πιο σπουδαία, γηγενής, ερυθρά ποικιλία οινοποιίας της Κρήτης. Καλλιεργείται εδώ και πολλούς αιώνες, αναφέρεται σε κείμενα του 14ου αιώνα,ενώ συμμετείχε στην παραγωγή του Κρητικού Μαλβαζία. Λέγεται ότι πήρε το όνομα του απο το πουλί κοτσύφι, γιατί του αρέσει να τσιμπάει τις ρόγες του σταφυλιού.

Η ιστορία της ποικιλίας

Το Κοτσιφάλι θεωρείται γηγενής ποικιλία της Κρήτης, και πιθανώς καλλιεργούνταν στο νησί από την Μινωική εποχή. Αν και δεν υπάρχουν απευθείας γραπτές αναφορές με το σημερινό της όνομα, η ύπαρξη και η σημασία της καλλιέργειας του αμπελιού στην αρχαία Κρήτη είναι τεκμηριωμένη, ενώ ποικιλίες όπως το Κοτσιφάλι πιθανόν αποτελούν εξελικτικά κατάλοιπα εκείνης της εποχής.

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΜΠΕΛΩΝΑ ΠΟΙΚΙΛΙΑΣ ΚΟΤΣΙΦΑΛΙ

Η συνολική καλλιέργεια της ποικιλίας στο αμπελουργικό διαμέρισμα της Κρήτης είναι περίπου 4.000 στρέμματα αμπελώνων. Καλλιεργείται κυρίως στο Νομό Ηρακλείου και το Νομό Λασιθίου.

Η ποικιλία Κοτσιφάλι ευδοκιμεί σε εδάφη χαμηλής γονιμότητας, αργιλοασβεστώδη.
Το έδαφος της περιοχής των Δαφνών χαρακτηρίζεται από μέσης σύστασης έως αργιλοπηλώδες. Είναι πλούσιο σε ανθρακικό ασβέστιο σε ποσοστό που ξεπερνά το 40%. Η παρουσία ανθρακικού ασβεστίου εξουδετερώνει την οξύτητα του εδάφους, με το pH να κυμαίνεται από 7 έως 8,5, που είναι ιδανικό για την απορρόφηση των περισσοτέρων ιχνοστοιχείων από το φυτό. Το ανθρακικό ασβέστιο βελτιώνει, επίσης, τη δομή του εδάφους, εξασφαλίζοντας καλή στράγγιση και καλή θερμοκρασία. Αυτά τα χαρακτηριστικά του εδάφους συμβάλλουν στην καλή φαινολική και τεχνολογική ωρίμανση των σταφυλιών και συνεπώς στην παραγωγή κρασιών με πλούσια δομή και όγκο, ένταση στο χρώμα και ισορροπημένη οξύτητα.

Οι αμπελώνες της περιοχής των Δαφνών βρίσκονται βορειοανατολικά του Ψηλορείτη. Το ανάγλυφο της ευρύτερης περιοχής σχηματίζεται από περίπου 3 κύριες λοφοσειρές, σχεδόν παράλληλες μεταξύ τους, που εκτείνονται από το βόρειο τμήμα του νομού προς το νότο, με υψόμετρο 300-500μ. Στις πλαγιές αυτών των λοφοσειρών είναι φυτεμένα τα αμπέλια των Δαφνών, με ανατολικό ή δυτικό προσανατολισμό κατά κύριο λόγο. Οι επιμήκεις κοιλάδες που σχηματίζονται ανάμεσα στις λοφοσειρές διοχετεύουν σαν φυσικά κανάλια τον δροσερό αέρα από το κρητικό πέλαγος προς το κέντρο του νομού, διατηρώντας τη θερμοκρασία σε πολύ καλά επίπεδα το καλοκαίρι. Οι βροχοπτώσεις είναι σπάνιες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, έτσι τα φυτά και τα σταφύλια παραμένουν υγιή.

Η ποικιλία Κοτσιφάλι έχει ικανοποιητική αντοχή στον περονόσπορο και το ωίδιο, ενω είναι ευαίσθητη στον μολυσματικό εκφυλισμό.

Καλλιέργεια αμπελώνα ποικιλίας Κοτσιφάλι

Διαμορφώνεται σε κύπελλο και γραμμικό αμφίπλευρο κορδόνι (Royat) καινδέχεται κλάδεμα κοντό στα 2 μάτια.

Η ποικιλία Κοτσιφάλι, ζωηρή πολύ παραγωγική και πρώιμη.
Μέτρια ανθεκτική στην ξηρασία και στις ασθένειες, με εξέρεση στον περενόδπορο και τον βοτρύτη.
Το γλευκος χαρακτιρίζεται από υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα και χαμηλή οξύτητα.
Ο ποικιλιακός οίνος χαρακτιρίζεται από υψηλό αλκοολικό τίτλο, χαμηλή οξύτητα και αστάθεια του χρώματος.

Αμπελογραφική περιγραφή ποικιλίας Κοτσιφάλι

Κορυφή: κιτρινοπράσινου χρώματος με ερυθρή παρυφή, ανοιχτή και χνοώδης.
Φύλλο: ωχροπράσινου χρώματος με χαλκόχροα σημεία, αραχνοϋφές επάνω και χνοώδες έως βαμβακώδες κάτω.

Το ανεπτυγμένο φύλλο της ποικιλίας Κοτσιφάλι είναι μεσαίου έως μεγάλου μεγέθους, συνήθως πεντάλοβο, με μέτρια βαθιές λοβώσεις. Η λεπίδα του φύλλου είναι φυσαλωτή και ελαφρώς κυματιστή.

Η πάνω επιφάνεια είναι ματ πράσινη, με λεπτή, ιστόμορφη τριχοφυΐα, ενώ η κάτω επιφάνεια είναι πιο έντονα τριχωτή, συχνά με πυκνή, βαμβακώδη υφή. Η βάση του μίσχου είναι ανοιχτή έως ελαφρώς επικαλυπτόμενη και έχει συνήθως σχήμα U ή V.

Μέτρια, κωνική ή κυλινδροκωνική, πυκνή, με ισομεγέθεις αλλά ανόμοιου χρώματος ράγες. Συχνά υπάρχουν πράσινες ράγες ανάμεσα στις όριμες σταφύλες. Ποδίσκος παχύς, βραχύς, ισχυρός, πράσινος, δυσχερούς αποκοπής.

Klein bis mittelgroß, annähernd ellipsoid bis leicht abgeflacht geformt. Die Schale ist mitteldick, fest und widerstandsfähig, mit reichlicher Bereifung.

Die Farbe variiert zwischen rötlich-schwarz und rötlich-violett.

Das Fruchtfleisch ist weich, farblos, leicht säuerlich, geschmackvoll und sehr saftig.

Der Beerenstiel ist kurz und lässt sich leicht vom Stielgerüst lösen.

Τα γίγαρτα είναι 1-3, συνήθως δύο ανα ράγα, μέτρια, απιοειδή.

Κιτρινοκαστανή έως τεφρή, ελλειψοειδούς ή κυκλικής τομής, γωνιώδες, με φακίδια, λεία.
Η αμπελογραφική περιγραφή βασίστηκε στο βιβλίο “The Cretan Grapes” των Μανόλη και Μαριτίνας Σταυρακάκη.

Φαινολογικά Στοιχεία
αμπελώνα Κοτσιφάλι

Το έδαφος και οι κλιματικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή επηρεάζουν με καθοριστικό τρόπο τα φαινολογικά στάδια της ποικιλίας. Στις Δαφνές έχουμε παρατηρήσει γενικά τα παρακάτω:
• Εναρξη βλάστησης- 3ο δεκαήμερο του Μαρτίου
• Πλήρης βλαστηση- 3ο δεκαήμερο Απριλίου
• Πληρης ανθηση- 16-20 Μαιου
• Έναρξη ωρίμανσης- 3ο δεκαήμερο Ιουλίου
• Πληρης ωρίμανση- 3ο δεκαήμερο του Αυγούστου- 10ο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου

Τεχνολογικοί χαρακτήρες γλευκούς απο Κοτσιφάλι πλήρους ωρίμανσης

• Σάκχαρα: 230 – 250g/L
• Ολική οξύτητα : 4,4 – 6,5 g/L
• Ενεργός Οξύτητα pH: 3,3 – 3,9

Η Ελληνική νομοθεσία για την ποικιλία Κοτσιφάλι

Η ποικιλία Κοτσιφάλι, συμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, συνιστάται στο αμπελουργικό διαμέρισμα Κρητης και επιτρέπεται επισης στα αμπελουργικά διαμερίσματα των Κυκλάδων και του Βορείου Αιγαίου.
Συνοινοποιείται με την ποικιλία Μαντηλάρι για την παραγωγή ξηρών ερυθρών οίνων Ονομασίας Προέλευσης «Αρχάνες» και «Πεζά».

Τα χαρακτηριστικά του οίνου από Κοτσιφάλι

Το Κοτσιφάλι δίνει ένα «τυπικό μεσογειακό» ερυθρό κρασί, με απαλό χρώμα, ένταση αρωμάτων, σχετικά υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλη, ήπιες ταννίνες και οξύτητα. Kαλλιεργείται κυρίως στο Νομό Ηρακλείου, δίνει κρασιά υψηλόβαθμα, αρωματικά, μέτριας οξύτητας.
Συμμετέχει σε χαρμάνια, για να στρογγυλεύσει πιο στυφές ποικιλίες όπως το Μαντηλάρι, αλλά και το Syrah που δίνει ένα πολύπλοκο και πολύ ενδιαφέρον χαρμάνι.
Τα κρασιά που περιέχουν στην ποικιλιακή τους σύνθεση Κοτσιφάλι ταιριάζουν εύκολα με φαγητά και συνοδεύουν άριστα πλούσια πιάτα με κρέας, μαγειρευτά κατσαρόλας (λαδερά), λουκάνικα και γευστικά ψητά.
Τα περισσότερα κρασιά είναι έτοιμα να καταναλωθούν αμέσως μόλις κυκλοφορήσουν, αλλά αυτά με περισσότερο εκχύλισμα, που ωριμάζουν συνήθως για αρκετούς μήνες σε βαρέλι, μπορούν να εξελιχθούν για 5-8 έτη, παρουσιάζοντας δομή που στηρίζεται στην ωριμότητα και τη γευστική πολυπλοκότητα.

ΚΡΑΣΙΑ ΔΟΥΛΟΥΦΑΚΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΙΚΙΛΙΑ

ΚΟΤΣΙΦΑΛΙ

Enotria Ροζέ

  • 60 % Κοτσιφάλι
  • 40 % Syrah
  • Ξηρός οίνος
  • Οινοποίηση σε δεξαμενή

Προτάσεις σερβιρίσματος & Γευστικών συνδιασμών

Epoch Ερυθρός

  • 40 % Μοσχάτο Ερυθρό | 40 % Syrah
  • 20 % Κοτσιφάλι
  • Ημίγλυκος οίνος
  • Οινοποίηση σε δεξαμενή

Προτάσεις σερβιρίσματος & Γευστικών συνδιασμών

Σερβίρισμα Κοτσιφάλι

Όπως όλα τα ξηρά ερυθρά κρασιά, το ξηρό Κοτσιφάλι σερβίρεται περίπου στους 17°C. Η καλύτερη θερμοκρασία σερβιρίσματος για το γλυκό κρασί είναι 10°C.

Ταίριασμα Κοτσιφάλι με φαγητό

Οι προτάσεις γευστικών συνδυασμών είναι σωστές μόνο αφού λάβουμε υπόψη τον ιδιαίτερο χαρακτήρα κάθε κρασιού.

Κριτικές απο έγκυρους οινοκριτικούς