DE 
RU 
EL 
EN 
Ξεχωριστή ποικιλία, που οι ρίζες της ξεκινούν από τον 3ο και 2ο αιώνα π.Χ.. Τέλεια προσαρμοσμένο στο ζεστό κλίμα της Κρήτης, το Λιάτικο καταφέρνει να δημιουργήσει ντελικάτα κρασιά, γεμάτα φινέτσα, που μπορούν να συνοδεύσουν κάθε γεύμα. Η μοναδική αυτή ποικιλία δίνει σε κάθε κρασί ένα εξαίσιο μπουκέτο αρωμάτων, με τα φρέσκα κόκκινα φρούτα να κυριαρχούν.
Έγγραφο της Ενετοκρατίας: Ανταλλαγή αμπελιού λογάδου με αμπέλι ΛιάτικοΗ ιστορία της ποικιλίας
Λιάτικο
Το όνομα «Λιάτικο», προέρχεται από το μήνα Ιούλιο, καθώς είναι η πρώτη ποικιλία της οποίας οι ράγες αλλάζουν χρώμα το μήνα Ιούλιο.
Είναι ίσως η πιο παλιά γηγενής ερυθρή ποικιλία του Κρητικού Αμπελώνα. Η καλλιέργεια της ποικιλίας Λιάτικο χρονολογείται στον 3ο ή 2ο αιώνα πΧ, σύμφωνα με τη χρονολόγηση των υπολειμμάτων σταφυλιών που έχουν βρεθεί σε πατητήρια στη θέση «Μέλισσα», εντός της ζώνης των Δαφνών.
Λιάτικος οίνος αναφέρεται σε πολλά ιστορικά κείμενα του 13ου αιώνα, ενώ γλεύκος της ποικιλίας συμμετείχε στην παρασκευή του περίφημου Κρητικού Μαλβαζία οίνου. Ακόμη, υπάρχουν αναφορές για την ποικιλία Λιάτικο σε αρχειακές πηγές της Ενετοκρατίας, τον 17ο αιώνα. Εκείνη την περίοδο ήταν συχνές οι ανταλλαγές χωραφιών στην Κρήτη, καθώς η καλλιέργεια του Λιάτικου με σκοπό την παραγωγή κρασιού ήταν μια προσοδοφόρα ενασχόληση. Συγκεκριμένα, το Λιάτικο εμφανίζεται σε συμβόλαιο του νοταρίου Nicolό Negri, 24 Ιουνίου 1609, όπου δύο κάτοικοι των χωριών Βενεράτου και Κερασίων ανταλλάσσουν αμπέλι λογάδο με αμπέλι Λιάτικο.
Το Λιάτικο συχνά αναφέρεται λανθασμένα ως συνώνυμο της ποικιλίας «Aleatico», μιας πολύ παλιάς ιταλικής ποικιλίας. Πρόσφατες έρευνες βάσει συγκριτικής αμπελογραφίας και ανάλυσης DNA, απέδειξαν ότι πρόκειται για δυο διαφορετικές ποικιλίες, όπως κάνει ξεκάθαρο το βιβλίο "Wine Grapes" των J. Robinson, J. Harding, J. Vouillamoz, εκδόσεις Penguin Books, 2012.
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΜΠΕΛΩΝΑ
ΠΟΙΚΙΛΙΑΣ ΛΙΑΤΙΚΟ
Το έδαφος της περιοχής των Δαφνών χαρακτηρίζεται από μέσης σύστασης έως αργιλοπηλώδες. Είναι πλούσιο σε ανθρακικό ασβέστιο σε ποσοστό που ξεπερνά το 40%. Η παρουσία ανθρακικού ασβεστίου εξουδετερώνει την οξύτητα του εδάφους, με το pH να κυμαίνεται από 7 έως 8,5, που είναι ιδανικό για την απορρόφηση των περισσοτέρων ιχνοστοιχείων από το φυτό. Το ανθρακικό ασβέστιο βελτιώνει, επίσης, τη δομή του εδάφους, εξασφαλίζοντας καλή στράγγιση και καλή θερμοκρασία. Αυτά τα χαρακτηριστικά του εδάφους συμβάλλουν στην καλή φαινολική και τεχνολογική ωρίμανση των σταφυλιών και συνεπώς στην παραγωγή κρασιών με πλούσια δομή και όγκο, ένταση στο χρώμα και ισορροπημένη οξύτητα.
Οι αμπελώνες της περιοχής των Δαφνών βρίσκονται βορειοανατολικά του Ψηλορείτη.
Το ανάγλυφο της ευρύτερης περιοχής σχηματίζεται από περίπου 3 κύριες λοφοσειρές, σχεδόν παράλληλες μεταξύ τους, που εκτείνονται από το βόρειο τμήμα του νομού προς το νότο, με υψόμετρο 300-500μ.
Στις πλαγιές αυτών των λοφοσειρών είναι φυτεμένα τα αμπέλια των Δαφνών, με ανατολικό ή δυτικό προσανατολισμό κατά κύριο λόγο.
Οι επιμήκεις κοιλάδες που σχηματίζονται ανάμεσα στις λοφοσειρές διοχετεύουν σαν φυσικά κανάλια τον δροσερό αέρα από το κρητικό πέλαγος προς το κέντρο του νομού, διατηρώντας τη θερμοκρασία σε πολύ καλά επίπεδα το καλοκαίρι. Οι βροχοπτώσεις είναι σπάνιες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, έτσι τα φυτά και τα σταφύλια παραμένουν υγιή.
Σε αυτό το μοναδικό μικροκλίμα που περιγράφουμε παραπάνω, οφείλεται η καλλιέργεια του αμπελιού στην περιοχή για τόσους αιώνες από την εποχή της Ενετοκρατίας, από τον 13ο ως τον 17ο αιώνα.
Το βάρος του σταφυλιού είναι μέτριο και το βάρος της ράγας μικρό. Η περιεκτικότητα του γλεύκους σε σάκχαρα είναι μεγάλη, ενώ η περιεκτικότητα σε οξέα είναι ικανοποιητική.
Το μεγάλο πλεονέκτημα του Λιάτικου στις Δαφνές είναι ότι ωριμαζει σωστά, επειδή το μικροκλίμα είναι ευεργετικό. Η ποικιλία εχει εγκλιματιστεί πλήρως, καθώς καλλιεργείται στην περιοχή για αιώνες.
ΑΜΠΕΛΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΠΟΙΚΙΛΙΑΣ ΛΙΑΤΙΚΟ
Φύλλο: ωχροπράσινου χρώματος με χαλκόχροα σημεία, αραχνοϋφές επάνω και χνοώδες έως βαμβακώδες κάτω.
Έλασμα: σχετικά παχύ, κυματώδες, κατά τόπους αραχνοϋφές επάνω και χνοώδες κάτω.
Μισχικός κόλπος: αρκετά βαθύς, κλειστός με επικαλυπτόμενα χείλη και σχήμα βάσης V.
Νευρώσεις: λείες, αραχνοϋφείς επάνω, αραχνοϋφείς έως χνοώδεις κάτω.
Οδόντες: μικροί, ανισομεγέθεις, αιχμηροί, σε δύο σειρές.
Μίσχος: μέτριος, παχύς, αραχνοϋφής, ίσος με την κύρια νεύρωση.
Η αμπελογραφική περιγραφή βασίστηκε στο βιβλίο "The Cretan Grapes" των Μανόλη και Μαριτίνας Σταυρακάκη.
ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΑΜΠΕΛΩΝΑ ΛΙΑΤΙΚΟΥ
• Βλάστηση: 20-30 Μαρτίου
• Πλήρης βλάστηση: 2ο δεκαήμερο Απριλίου
• Έναρξη άνθησης - πλήρης άνθηση: 10-15 Μαΐου
• Έναρξη ωρίμανσης: 20-30 Αυγούστου
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ΓΛΕΥΚΟΥΣ
ΑΠΟ ΛΙΑΤΙΚΟ ΠΛΗΡΟΥΣ ΩΡΙΜΑΝΣΗΣ
• Ολική οξύτητα : 4,4 – 6,5 g/L
• Ενεργός Οξύτητα pH: 3,3 - 3,9
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΛΙΑΤΙΚΟ
Επίσης, ανήκει στις επιτρεπόμενες οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου στα διαμερίσματα Στερεάς Ελλάδας και Μακεδονίας.
Τα χαρακτηριστικά του οίνου από Λιάτικο
Το χρώμα στο Λιάτικο είναι χαμηλής έντασης και διαφέρει ανάλογα με την ηλικία του. Ξεκινάει από ανοικτό ρουμπινί και τείνει στο κόκκινο γκρενά όταν παλαιώνει.
Το μοναδικό αρωματικό μπουκέτο συνδυάζει φρέσκα κόκκινα φρούτα με αρώματα βοτάνων και λουλουδιών. Καθώς παλαιώνει, το μπουκέτο αυτό εξελίσσεται και αναδεικνύεται ο ιδιαίτερος αρωματικός χαρακτήρας του μέσα από νότες δέρματος και μπαχαρικών και γλυκόριζα.
Στο στόμα υπάρχει η συνέχεια των αρωμάτων της μύτης, μέτριο σώμα, καλή οξύτητα και μαλακές τανίνες.
Μπορεί να παλαιώσει ως και 8 με 10 χρόνια, ανάλογα με τον τρόπο οινοποίησης.
Όσο αφορά τα γλυκά κρασιά από την ποικιλία Λιάτικο, εξαιτίας της συμπύκνωσης των σταφυλιών στον ήλιο, μας δίνει κρασιά με υψηλά επίπεδα αλκοόλης και χαμηλών, πολύ μαλακών τανινών.
Το Λιάτικο θεωρείται ως η πιο φινετσάτη ερυθρή ποικιλία του Κρητικού αμπελώνα και μια σπουδαία ερυθρή ποικιλία της Ελλάδος.
ΚΡΑΣΙΑ ΔΟΥΛΟΥΦΑΚΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΛΙΑΤΙΚΟ
Δάφνιος Ερυθρός
- 100 % Λιάτικο
- Ξηρός οίνος
- Ωρίμανση σε βαρέλι
Ήλιος Ερυθρός
- 100 % Λιάτικο
- Φυσικώς Γλυκός οίνος
- Ωρίμανση σε βαρέλι
Amphora Λιάτικο
- 100 % Λιάτικο
- Φυσικός οίνος
- Οινοποίηση σε πήλινο αμφορέα
ΣΕΡΒΙΡΙΣΜΑ ΛΙΑΤΙΚΟΥ
Όπως όλα τα ξηρά ερυθρά κρασιά, το ξηρό Λιάτικο σερβίρεται περίπου στους 17°C. Η καλύτερη θερμοκρασία σερβιρίσματος για το γλυκό κρασί είναι 10°C.ΤΑΙΡΙΑΣΜΑ ΛΙΑΤΙΚΟΥ ΜΕ ΦΑΓΗΤΟ
Οι προτάσεις γευστικών συνδυασμών είναι σωστές μόνο αφού λάβουμε υπόψη τον ιδιαίτερο χαρακτήρα κάθε κρασιού.ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΑ ΚΡΑΣΙΑ ΑΠΟ ΛΙΑΤΙΚΟ
Κριτικές από έγκυρους οινοκριτικούς
