Παλιά γηγενής ποικιλία, γνωστή και ως "Αβιδιανό". Κλήματα από Βιδιανό βρισκόταν διάσπαρτα ανάμεσα σε άλλες ποικιλίες, σε παλιούς αμπελώνες της Κρήτης. Είναι ζωηρή και παραγωγική ποικιλία, ανθεκτική στους καύσωνες και όψιμη στις Δαφνές. Το Βιδιανό μας δίνει κρασιά με πλούσια φρουτώδη αρώματα, γεμάτο σώμα και ισορροπημένη οξύτητα. Τα δυνατά σημεία του Βιδιανού είναι ο όγκος του, η δυναμική παλαίωσης και η εκπληκτική εξέλιξή του στο χρόνο. Τρία χαρακτηριστικά που το κάνουν μοναδικό, μιας και είναι λίγες οι ποικιλίες στην Ελλάδα που έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά.
Η Ιερά Μονή Βιδιανής στο Οροπέδιο ΛασιθίουΗ ιστορία της ποικιλίας
Βιδιανό
Κατά μία εκδοχή, το Βιδιανό καλλιεργούνταν στο Νομό Ηρακλείου και το όνομά του προέρχεται από το χωριό Αβδού. Έπειτα, πρόσφυγες από το Αβδού μετοίκησαν στο χωριό Αβδανίτες κι έτσι μετέφεραν το Βιδιανό στο Νομό Ρεθύμνου.
Μια άλλη εκδοχή, ίσως και η πιο αξιόπιστη για την προέλευση της ποικιλίας Βιδιανό, είναι ότι προέρχεται από το Νομό Ηρακλείου. Οι Vido (Βιδών), παλιά οικογένεια Ενετών πατρικίων, αναφέρονται σε έγγραφα του 1249 ως κάτοικοι Χάνδακα (Ηρακλείου) και κατείχαν φέουδα στο νομό Λασιθίου. Η σημερινή Μονή Βιδιανή που βρίσκεται στη βορειοδυτική μεριά του οροπεδίου Λασιθίου είναι κτισμένη πάνω στο «metochio di Vidi» ή «Vidiano», το παλιό μετόχι αυτής της οικογενείας.
Μια τρίτη εκδοχή είναι ότι το Βιδιανό κατάγεται από το νομό Ρεθύμνης.
Ως το τέλος του 20ου αιώνα, είχε πραγματικά ξεχαστεί η ποικιλία.
Υπήρχαν διάσπαρτα κλήματα στα παλιά αμπέλια, ανάμεσα σε άλλες ποικιλίες, σε όλο το νομό Ηρακλείου. Καλλιεργούνταν, επίσης, και στην περιφέρεια Λασιθίου, στην περιοχή που βρίσκεται Ιερά Μονή Παναγίας Βιδιανής.
Χάρη στο έντονο ενδιαφέρον των οινοποιών της Κρήτης, αναζητήθηκαν και βρέθηκαν αυτόριζα κλήματα στην περιοχή του Ρεθύμνου και έτσι η ποικιλία αναβίωσε και αναπτύχθηκε με μονοποικιλιακούς αμπελώνες.
Μετά την εμφάνιση της φυλλοξήρας η καλλιέργεια της ποικιλίας με αυτόριζα πρέμνα περιορίστηκε και έκτοτε η χρήση των αμερικάνικων υποκειμένων είναι υποχρεωτική.
Για δεκαετίες, φυτά από Βιδιανό βρισκόταν διάσπαρτα ανάμεσα σε άλλες ποικιλίες. Όμως είχε δώσει το στίγμα του και πολλοί οινοποιοί γνώριζαν ότι η ποικιλία αυτή έχει πολύ καλό δυναμικό. Πραγματικά άξιζε να αυξηθούν οι εκτάσεις καλλιέργειάς του.
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΜΠΕΛΩΝΑ
ΠΟΙΚΙΛΙΑΣ ΒΙΔΙΑΝΟ
Το έδαφος της περιοχής των Δαφνών χαρακτηρίζεται από μέσης σύστασης έως αργιλοπηλώδες. Είναι πλούσιο σε ανθρακικό ασβέστιο σε ποσοστό που ξεπερνά το 40%. Η παρουσία ανθρακικού ασβεστίου εξουδετερώνει την οξύτητα του εδάφους, με το pH να κυμαίνεται από 7 έως 8,5, που είναι ιδανικό για την απορρόφηση των περισσοτέρων ιχνοστοιχείων από το φυτό. Το ανθρακικό ασβέστιο βελτιώνει, επίσης, τη δομή του εδάφους, εξασφαλίζοντας καλή στράγγιση και καλή θερμοκρασία. Αυτά τα χαρακτηριστικά του εδάφους συμβάλουν στην καλή φαινολική και τεχνολογική ωρίμανση των σταφυλιών και συνεπώς στην παραγωγή κρασιών με πλούσια δομή και όγκο, ένταση στο χρώμα και ισορροπημένη οξύτητα.
Οι αμπελώνες της περιοχής των Δαφνών βρίσκονται βορειοανατολικά του Ψηλορείτη.
Το ανάγλυφο της ευρύτερης περιοχής σχηματίζεται από περίπου 3 κύριες λοφοσειρές, σχεδόν παράλληλες μεταξύ τους, που εκτείνονται από το βόρειο τμήμα του νομού προς το νότο, με υψόμετρο 300-500μ.
Στις πλαγιές αυτών των λοφοσειρών είναι φυτεμένα τα αμπέλια των Δαφνών, με ανατολικό ή δυτικό προσανατολισμό κατά κύριο λόγο.
Οι επιμήκεις κοιλάδες που σχηματίζονται ανάμεσα στις λοφοσειρές διοχετεύουν σαν φυσικά κανάλια τον δροσερό αέρα από το κρητικό πέλαγος προς το κέντρο του νομού, διατηρώντας τη θερμοκρασία σε πολύ καλά επίπεδα το καλοκαίρι. Οι βροχοπτώσεις είναι σπάνιες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, έτσι τα φυτά και τα σταφύλια παραμένουν υγιή.
Σε αυτό το μοναδικό μικροκλίμα που περιγράφουμε παραπάνω, οφείλεται η καλλιέργεια του αμπελιού στην περιοχή για τόσους αιώνες από την εποχή της Ενετοκρατίας, από τον 13ο ως τον 17ο αιώνα.
Τελευταία, εφαρμόζουμε μακρύ κλάδεμα Guyot, που διορθώνει αυτή την ανισορροπία, με αποτέλεσμα να έχουμε ελεγχόμενη παραγωγή και σε ποιότητα και σε ποσότητα.
Το βάρος του σταφυλιού είναι μέτριο προς μεγάλο και το βάρος της ράγας μικρό. Η περιεκτικότητα του γλεύκους σε σάκχαρα είναι μεγάλη, ενώ η περιεκτικότητα σε οξέα είναι μέτρια έως υψηλή.
Το μεγάλο πλεονέκτημα του Βιδιανού στις Δαφνές είναι ότι ωριμάζει πλήρως σε σάκχαρα και αρωματικά στοιχεία, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει μεγάλη συμπύκνωση.
ΑΜΠΕΛΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΠΟΙΚΙΛΙΑΣ ΒΙΔΙΑΝΟ
Φύλλο: ωχροπράσινου χρώματος με χαλκόχροα σημεία, αραχνοϋφές έως χνοώδες επάνω και βαμβακώδες κάτω.
Έλασμα: παχύ, κυματώδες, αραχνοϋφές επάνω και χνοώδες κάτω.
Μισχικός κόλπος: μετρίου βάθους, κλειστός με ελαφρά επικαλυπτόμενα χείλη και σχήμα βάσης U.
Νευρώσεις: λείες, κατά τόπους αραχνοϋφείς επάνω, μεταξώδεις κάτω.
Οδόντες: μικροί έως μέτριοι, ανισομεγέθεις, κυρτοί, σε τρεις σειρές
Μίσχος: μέτριος, παχύς, αραχνοϋφής, περίπου ίσος με την κύρια νεύρωση.
Η αμπελογραφική περιγραφή βασίστηκε στο βιβλίο "The Cretan Grapes" των Μανόλη και Μαριτίνας Σταυρακάκη.
ΦΑΙΝΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΑΜΠΕΛΩΝΑ ΒΙΔΙΑΝΟΥ
• Βλάστηση: 10-20 Μαρτίου
• Πλήρης βλάστηση: 2ο δεκαήμερο Απριλίου
• Έναρξη άνθησης - πλήρης άνθηση: 15-20 Μαΐου
• Έναρξη ωρίμανσης: 3ο δεκαήμερο Αυγούστου - 1ο δεκαήμερο Σεπτεμβρίου
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ΓΛΕΥΚΟΥΣ
ΑΠΟ ΒΙΔΙΑΝΟ ΠΛΗΡΟΥΣ ΩΡΙΜΑΝΣΗΣ
• Ολική οξύτητα : 6,0 - 7,0 g/L
• Ενεργός Οξύτητα pH: 3,2 - 3,4
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΒΙΔΙΑΝΟ
Επίσης, ανήκει στις επιτρεπόμενες οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου στα διαμερίσματα Β. Αιγαίου, Θράκης, Μακεδονίας και Πελοποννήσου.
Τα χαρακτηριστικά του οίνου από Βιδιανό
Ένα φρέσκο Βιδιανό ξεκινάει από πολύ ανοικτό χρυσαφί χρώμα που στην πορεία του χρόνου θα εξελιχθεί στο χρώμα του χρυσού.
Το πολύπλοκο αρωματικό μπουκέτο συνδυάζει, μοναδικά, λευκά άνθη εσπεριδοειδών με ώριμα βερίκοκα και ροδάκινα, ενώ νύξεις αρωματικών βοτάνων όπως χαμομήλι και τίλιο διακρίνονται στο φόντο, για να καταλήξει με μια σαγηνευτική ορυκτότητα όταν παλαιώσει.
Στο στόμα κυριαρχούν τα ίδια αρώματα πυρηνόκαρπων, ενώ η τραγανή οξύτητα της νιότης ισορροπείται από το γεμάτο σώμα. Η επίγευση είναι μακρά και φρουτένια.
Η εξέλιξή του στο χρόνο είναι συναρπαστική, καθώς τα φρέσκα φρουτώδη αρώματα εξελίσσονται σε βούτυρο, νότες κεριού, πυκνό βερίκοκο, πεπόνι, τσακμακόπετρα, όλα χαρακτηριστικά της ποικιλίας.
Η δυνατότητά του να εξελίσσεται αρωματικά στο χρόνο και η έντονη οξύτητα σε συνδυασμό με το γεμάτο σώμα, του δίνουν τη δυνατότητα να παλαιώσει τουλάχιστον για 5 χρόνια όταν έχει οινοποιηθεί σε δεξαμενή, ενώ αν του προσδώσουμε την δύναμη των τανινών, με οινοποίηση σε βαρέλι, μπορεί να παλαιώσει έως και μια δεκαετία.
Η πολυδυναμικότητά του, η πολυπλοκότητά του, ο χαρακτήρας αλλά και η φινέτσα του δίκαια έχουν καταστήσει το Βιδιανό ως την εκλεκτότερη λευκή ποικιλία του Κρητικού αμπελώνα και μια από τις σπουδαιότερες λευκές ποικιλίες της Ελλάδος.
ΚΡΑΣΙΑ ΔΟΥΛΟΥΦΑΚΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΒΙΔΙΑΝΟ
Δάφνιος Λευκός
- 100 % Βιδιανό
- Ξηρός οίνος
- Οινοποίηση σε δεξαμενή
Άσπρος λαγός Λευκός
- 100 % Βιδιανό
- Ξηρός οίνος
- Ζύμωση σε βαρέλι
Αφρώδης Δουλουφάκη
- 100 % Βιδιανό
- Αφρώδης οίνος
- Champenoise Method
Amphora Βιδιανό
- 100 % Βιδιανό
- Φυσικός οίνος
- Οινοποίηση σε πήλινο αμφορέα
ΣΕΡΒΙΡΙΣΜΑ ΒΙΔΙΑΝΟΥ
Όπως όλα τα λευκά κρασιά, το Βιδιανό σερβίρεται δροσερό. Το καλύτερο εύρος θερμοκρασίας είναι 9-12°C.ΤΑΙΡΙΑΣΜΑ ΒΙΔΙΑΝΟΥ ΜΕ ΦΑΓΗΤΟ
Οι προτάσεις γευστικών συνδυασμών είναι σωστές μόνο αφού λάβουμε υπόψη τον ιδιαίτερο χαρακτήρα κάθε κρασιού.ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΑ ΚΡΑΣΙΑ ΑΠΟ ΒΙΔΙΑΝΟ
Κριτικές από έγκυρους οινοκριτικούς
